خارشتر گياهي مفيد براي بدن

خارشتر يکي از گياهاني است که براي لاغري از آن استفاده مي شود و ريشه آن در تقويت سيستم دفاعي بدن موثر است.

گياه خارشتر چيست

خارشُتُر يا آدور (نام علمي Alhagi maurorum) گياهي است پايا از خانواده باقلائيان (Papilionaceae يا Fabaceae) از زيرخانواده باقالاها (Faboideae) و يکي از بنشن‌ها بشمار مي‌رود. نام ديگر آن علف ترنجبين است.

اين گياه يکي از علوفه‌هاي خوراکي براي دام ها به ويژه بز و شتر است. اين گياه در مقابل سرما مقاوم است و داراي ريشه عميق مي باشد و به آب کمي نياز دارد. خارشتر براي گياهاني مانند غلات و چغندر به عنوان علف هرز بشمار مي‌آيد.

ريشه هاي خارشتر گاه تا ژرفاي 5 تا 7 متر هم مي‌رسند. ميوه آن را ترنجبين (تَراَنگَبين) مي‌نامند که به معني عسل تازه است. اين گياه در شوره‌زارهاي ايران، عربستان، صحراي سينا، سوريه و هند و پاکستان تا ارتفاع 400 متري از سطح دريا مي‌رويد. ريشه خارشتر بسيار عميق، قوي و گسترده است تا کاملا به آب دسترسي داشته باشد؛ به‌طوري‌که يکي از عوامل تخريب بناهاي باستاني به‌شمار مي‌رود. اين گياه معمولا در بيابان‌ها ومناطق کويري مي‌رويد؛ ‌اما به‌صورت يک علف‌هرز سِمِج در اکثر مزارع، باغ‌ها و زمين‌هاي دست‌ورزي‌شده، به‌سرعت گسترش پيدا مي‌کند و حتي گاهي آسفالت را نيز شکافته و از آن سر بَر مي‌آورد.

خارشتر ، گياهي است چندساله به ارتفاع 20 تا 120سانتي‌متر و داراي شاخه‌هاي متعدد خاردار به‌رنگ سبز تا سبز مات. طول خارها، از 1 تا 6سانتي‌متر متغير بوده و زاويه آنها، تقريبا راست است. برگ‌ها، بيضي‌شکل به‌طول10 تا 15 و عرض3 تا 5 ميلي‌متر و گُل‌ها، که معمولا در محور خارها و به‌تعداد 2 تا 8عدد در هر خار ظاهر مي‌شوند، به‌رنگ قرمز ارغواني تا جگري هستند. کاسه گُل، بدون کُرک است و ميوه، به‌صورت نيام دانه‌تسبيحي، حاوي 4 تا 7دانه مي‌باشد. سطح نيام، صاف يا داراي خارهاي کوتاه است. در دنيا، 12گونه خارشتر وجود دارد که فقط 2گونه آن در ايران مي‌رويد. گونه غالب در ايران، Alhagi maurorum است که شرح گياهشناسي آن، در بالا آورده شد؛ اما گونه‌اي ديگر به‌نام Alhagi graecorum نيز در جنوب و جنوب‌غربي ايران مي‌رويد که قدّي کوتاه‌تر، خارهاي انبوه‌تر، کاسه گُل کاملا دندانه‌دار، ميوه پوشيده از کرک‌هاي ابريشمي فشرده و نيامي تقريبا دانه‌تسبيحي دارد. اين گياه را پيش‌تر به‌نام Alhagi manifera مي‌شناختند. خارشترِ غالب يا Alhagi maurorum، داراي اسامي قبلي و مترادف A. persarum ، A. camelorum و A. pseudalhagi بوده است. نام‌هاي ديگر فارسي خارشتر عبارت است از خاراشتر، خاربز و علف ترنجبين، که در گناباد به آن خرنگبين (خارانگبين) مي‌گويند. نام عربي اين گياه، الحاج است که نام علمي گياه، Alhagi نيز از همين واژه گرفته شده است. واژه camelorum نيز به زبان لاتين، به معني شتر است.

جالب است بدانيم هرچند خارشتر ، مورد تعليف شتر و بُز قرار مي‌گيرد و زنبور عسل نيز به گُل‌هاي آن علاقه دارد، اما تنها در بعضي زيست‌بوم‌هاي خاص و در صورت وجود و فعاليت ه‌اي خاص مي‌تواند ترنجبين توليد کند.

خواص خارشتر

• استرس : خارشتر گياهي است آرامبخش و برطرف کننده استرس و اضطراب که معمولا براي افرادي که از مشکلات روحي و ضعف اعصاب رنج مي برند ، دم نوش ان مفيد واقع مي شود و حتي براي درمان بي خوابي نيز مي توان از ان استفاده کرد .


• درمان ايدز و تقويت سيستم دفاعي بدن : مواد موجود در ريشه خارشتر مي‌تواند در تقويت سيستم دفاعي بدن موثر واقع شود و لذا گزينه مناسبي براي درمان و مهار بيماري ايدز به شمار مي‌رود.


• رفع صفرا


• ادرارآور : از خواص خارشتر معرق بودن آن است و لذا از جوشانده آن به عنوان مدر و مسهل بهره مي‌برند.


• جلوگيري از اضافه وزن و چاقي : هر بار نصف ليوان عرق خارشتر با نصف ليوان آب مخلوط و ميل شود.


• رفع رسوبات کليه : نوشيدن سه ليوان عرق خارشتر در روز، موجب رفع رسوبات و جلوگيري از سنگ کليه مي‌شود.


• خاصيت چربي سوزي


• درمان روماتيسم : ماليدن روغن برگ‌هاي خارشتر


• التيام دهنده و ترميم کننده جراحات و زخم‌ها : استفاده از خاکستر خارشتر


• ضد سياه سرفه، تب و لرز


• التيام دهنده بواسير و زخم‌هاي مقعدي : استفاده از ضماد گياه خارشتر


• کبد چرب : عرق گياهي شاه تره ، خارشتر و کاسني از جمله داروهاي گياهي موثر در کنترل و درمان کبد چرب به شمار مي آيند. اين نوشيدني هاي گياهي از آنجا که طبعي سرد و تر دارند موجب کاهش ميزان کلسترول خون مي شوند و در عين حال به پاکسازي کبد و بدن از سموم و مواد زائد هم کمک مي کنند.

طبيعت خارشتر از نظر حکماي طبّ سنتي، خيلي گرم و خشک است و به عنوان مُدرّ و مُسهِل از آن بهره مي‌برند. بر طبق تحقيقات جديد مشخص شده است که مواد موجود در ريشه اين گياه مي‌تواند در تقويت سيستم دفاعي بدن مؤثر واقع شود و لذا گزينه مناسبي براي درمان و مهار بيماري ايدز به‌شمار مي رود.
برخلاف باور رايج و برخي مطالب مکتوب و مجازي، عرق خارشتر هيچ تأثيري در از‌بين بردن سنگ‌هاي کليوي و مثانه ندارد. بر همين اساس، بر طبق تحقيقاتي که به سرپرستي آقاي دکتر ايرج افتخار شاهرودي، پزشک متخصص کليه و مجاري ادراري انجام شده است، تأثير عرق خارشتر بر دفع سنگ‌هاي کليه و مثانه، به لحاظ علمي تأييد نشده است.

روش و مقدار مصرف خارشتر

براي بهره مندي از خواص خارشتر ، آن را به صورت دم کرده يا جوشانده يا از طريق تقطير عرق گياه و به خصوص عرق ريشه آن مصرف مي‌شود.

سه نوبت در روز هر نوبت 1 قاشق غذاخوري از پودر گياه را داخل يک ليوان آب جوش دم کرده و پس از 15 دقيقه آن را صاف و قبل از غذا ميل شود.

براي استفاده از دم کرده آن 20 تا 50 گرم از ان را در يک ليتر آب جوش دم کرده و هر روز چند بار هر دفعه يک فنجان از آب صاف کرده آن را بنوشيد.

استعمال به شکل ضماد : ماليدن کوبيده شاخه و برگ و ريشه آن در سرکه پرورده براي تسکين دردها مفيد است.